In relaties en gesprekken kan er veel misgaan als je begint te denken dat alles over jou gaat. Dit overkwam een klant van mij, die zich zorgen maakte over wat de vriend van haar moeder zou denken nadat hij een bericht over financiële zaken had gelezen. Haar eerste reactie was de angst dat anderen zouden denken dat zij in financiële problemen zat. Dit gaf haar stress, totdat ze zich realiseerde dat deze situatie niet over haar ging.
Dit is het verschil tussen betekenis geven aan iets en onverschilligheid. Betekenis geven betekent dat je emoties en gedachten van anderen persoonlijk maakt, terwijl onverschilligheid betekent dat je geen enkele connectie voelt met de situatie. Mijn klant leerde dat het belangrijk is om wel empathie te tonen, zonder de emoties van anderen als haar eigen probleem te zien.
Emoties van anderen zijn niet jouw verantwoordelijkheid
Een veelgemaakte fout is dat mensen de emoties van anderen te veel op zichzelf betrekken. Wanneer iemand zijn of haar emoties op jou projecteert, kan dat verwarrend zijn. Je voelt de druk om te reageren, terwijl je in werkelijkheid gewoon kunt luisteren zonder de emotie op je te nemen. Dit vergt oefening, maar als je de kracht vindt om afstand te houden van wat je hoort, terwijl je toch beschikbaar blijft, ben je niet onverschillig. Integendeel, je laat de ander ruimte om hun eigen emotie te verwerken.
Dit gebeurde bij mijn klant. Haar moeder probeerde indirect haar zorgen op haar af te schuiven, in de hoop op een reactie. Maar door het probleem niet van zichzelf te maken, kon ze haar moeder beter ondersteunen zonder zich in de emotionele chaos te verliezen.
Het vermijden van emotionele projectie: Luisteren zonder absorberen
Hoe vaak overkomt het je dat je je laat meeslepen door andermans problemen en zorgen? Wanneer je andermans emotie overneemt, verlies je jezelf in de ander en word je onbewust een deel van het probleem. Het sleutelwoord is empathie: voel met de ander mee, maar absorbeer de emotie niet.
Dit betekent niet dat je onverschillig bent. Het betekent dat je niet verantwoordelijk bent voor de emotionele last van een ander. Mijn klant leerde dat ze er kon zijn voor haar moeder, luisteren zonder meegezogen te worden in het verhaal. Dit gaf haar moeder de ruimte om zelf de situatie aan te pakken, zonder dat mijn klant zich ermee belast voelde.
Hoe empathie zonder zelfabsorptie kracht geeft aan anderen
Empathie zonder absorptie is krachtig omdat het anderen in staat stelt hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Dit is precies wat mijn klant deed voor haar moeder. Door niet in de emotionele val te trappen, liet ze haar moeder de verantwoordelijkheid nemen voor haar eigen emoties en situatie.
Wanneer je niet reageert zoals anderen verwachten, ontstaat er ruimte voor groei. Voor mijn klant betekende dit dat haar moeder moest nadenken over haar eigen gevoelens en hoe ze daarmee om moest gaan. Dit hielp haar moeder uiteindelijk om de situatie beter te begrijpen en ermee om te gaan.
Praktische stappen om emotionele ballast los te laten en sterk in je schoenen te staan
- Neem afstand van situaties die je emoties raken: Als iemand met zijn of haar problemen bij je komt, oefen dan om eerst even afstand te nemen. Vraag jezelf af: gaat dit werkelijk over mij, of is het iets wat de ander probeert op mij te projecteren?
- Luister zonder oordeel: Het kan verleidelijk zijn om direct te reageren. Maar door alleen te luisteren en empathie te tonen, geef je de ander de ruimte om zijn of haar eigen gevoelens te verwerken.
- Identificeer de emotionele grens: Het is belangrijk om te weten waar de grens ligt tussen wat van jou is en wat van een ander is. Hoe meer je oefent in het onderscheiden van andermans emoties van jouw eigen gevoelens, hoe sterker je hierin wordt.
- Blijf in je eigen kracht: Door te leren luisteren zonder de emotie van de ander op jezelf te betrekken, blijf je in je eigen kracht staan. Dit helpt je om niet overweldigd te raken door andermans problemen.
- Geef empathie zonder te absorberen: Je kunt nog steeds medeleven tonen zonder de verantwoordelijkheid voor de emotionele last van de ander te dragen. Dit is het meest krachtige wat je kunt doen – zowel voor jezelf als voor de ander.
Empathie zonder zelfabsorptie maakt je niet onverschillig; het maakt je sterker en effectiever in het ondersteunen van anderen. Dit is een vaardigheid die met oefening steeds beter wordt.